HRINGNUN PÂRMÂWI

Hringnun tipârmâwi zualtu chu a sakruangah chauh zawng ta ang ni ila, tlema hmaitlâng rual vak lo tan chuan chhohreivûng phelhdarh tluka thil har leh beisei tur awm lo ang hi a ni ngei ang, vun ngo tak hmeltha tak mai, keini ang kut thap hrit hret tana piai ngam loh khawpa mâm tha tak tân pawh eng chena pârmâwi nge ni bîk ang aw? Engkim mai hiang vânglai hun a neia, "A ke vawikhat a per chuan Europe khawmual chu a nghîng a nimai," tia an sawi Nepoleon-a meuh pawh chuan avânglai hun a hmang reng bîk lo, chuai nî leh kum te a nei ve a, chu hmelma hnuhnung ber phei chu a pumpelh thei bîk lo a sin. A vânglai chanchin chu hnutchhiah tho mahse, chu chuan a tipârmâwi kim tak maw. Hmeltha tak leh zei tak, a nuih zawng ringawt pawha val tiluhaitu chu, hmelchhe baibâwk tê tê aia a chungnun bîkna engnge ni ang? A hmaitlâng rual bîkna te leh a sam sen thur mai te chuan a tipârmawi ta riau mai em ni? A vânglai hunah chuan a duhawmin a tuai nalh viau pawh a ni ang, duh lo eng ang mahse tar lam kan pan tlâng ta sa sa bawka, zawi zawiin a kumin a hnâwl hret hret anga, a mitmeng mâm nalh tak thin pawh chu a nuih zawngte chuan a chuar sak tawh ang a, chutia a kumin hmalam apan zel takah chuan a mawngbawr mûm mat lai te pawh chu a lo sâwng tai tawh anga, a bân chum taih mai te pawh chu tihrawl tha a awm tawh lo tih hriat fahran hian a khing vei ut anga, saphu kâwr ianga ze tial mawi chhuahin a tial rak tawh anga, a ngal te pawh chuan chehpa rêp fîp iangin lawm a hlawh tawh lo ang a, a malpui vâwng tha zet thin pawh chu natnain a eichhiat tâkah chuan a vun chauhvin a tuam hun a la thleng ngei ang, a kut zungtang chum buâng pawh chu zâwng(monkey) kut ang maiin a sei sung anga, tah zet chuan a pãrmawina zawng zawh pawh chu a thâmral ta. Hmaitlâng rual vak lo te tan pawh hringnun khawvel a nih miau avangin kan inang ta pût mai. Chhungril thleng si lo va, a langthei lama hawi pir vuh ringawt pawh a pâr timawitu zawng a nih bîk dawn loh tawp hi, hringnun chu a tham ral leh nge nge thina, a enga chu nge a pârmawina chu ni ta ang le? Pawn lam lan danah chuan hawihhâwm tak hmelpu si chhungril nun rintlak leh si loh pawh a awm ve theih bawka, chutiangin hmel bumro pui pui sual deuh tura kan ngaihte chhungril nun chu a tha em em fo a, hmel han en reng rênga 'Puak' ti ve deuh anga lan nun pawh tenawm tak tak a ni ve tho bawka, lehlamah mi'n eng vaka an ngaih lem loh te nun chu a thianghlim leh fo bawka, pawn lam hmuh theih atang chuan a tihmuhnawmtu leh a pâr timawitu ber chu hriatthiam har tak a nia, a tipârmawi zo lo a ni ber mai. Lehlamah chhungril nun tha chu pawn lamah pawh a langchhuak nge nge bawka, kan vawikhat hmuhna atang ringawt pawhin "hei chu Pathian thlarauvin a hrual hrep hnu a nih hi a" tih mai tur han luh thûk vak ngai lo va hriat theih a awm bawka, mi nun tha leh ngîl tak chu kan vawihnih khat hmuhnaah pawh kan tin zawn thiam tawh mai thin. Chung ang te chu a zîk a chawr chhuah phat atanga duang taka thanga, mawi taka pârchhuak nun a awm ve bawk. Hei vethung hi chu hringnun tipârmawitu chu a ni lo tih loh rual chu a ni lo. Kan Bible ah chuan,"Insûmtheihna chu thlarau rah a ni," tiin a sawia, chumi phena thil biru tak mai dawihtheihna chu, hei tak mai hi a ni hringnun pawnglâng mai ni lo va tipâr chhuaktu chu, a word milpui pawh a tam anga heng thu hi a zaua a zîm thei ang berin han chhuzui leh ta i la. A huho va kan chenhona hmunah leh chhungkuaah pawh he nun tello hi chuan nupa pawh an awm dun thei lo anga, nun ho hrim hrim hi a har ngawt ang, inhriatthiam ngai vek kan nih si avangin dawhtheihna nun hi thil namai lo tak a ni. A zîm thei ang berin kan ti ta sa sa bawka, zân mut hma duh huna a hma zawnga bengchheng awm lo, mut ve leha benchheng ta riau mai te, mutchhuak lutuk tawh kara thawm ri deuh sek mai te, natna lian tham vak lo, hnuk a hnai emaw a hla emaw han tawrh nikhuaa naupang hlim awmmawh au vau vau maite chuan thinglung a tizîng chiai maia, thâwklehkhata han phîn darh vek mai chu thil châkawm tak mai a ni ta ve ang, tah tak chuan dawhtheihna neilo ta ila eng ang takin nge pawi kan sawi ang tih erawh ngaituah tham a tling. Chumi huna ngaihtuahna fîm taka ka lo hmuh hman hlauh chuan a pawi tur pawh a pawi lo mai thin. Pâwl leh a huho thil kan rawngbawlna thleng pawhin a ni. Kan committee-na hmun rêng rêngah te pawh ngaihdan hrang leh rindan hrang nei kan ni veka, hêng thilah te hian Thlarau rah dawhtheihna te a awm loh chuan Atom bomb ang maia puak darh thei thil a ni. Chûng te avang chuan apâr timawi zualtu chu kan hmelthatna leh kan polite-na te a ni ngawt lo va, chu erawh kan nunna hlu tak a ral rualin a chuai mai thin. He dawhtheihna nun hi chu a tlo va, piangphunga rualbanlo a ni emaw ni lo emaw hringnun mâwi taka tipârvultu chu hêng Thlarau rah te hi a ni tiin tlip mai teh ang.