Sunday, 7 September 2014

KIR AN RÊL LO Lalpa tan kan rinawm ve em? tih hi inzawt ta theuh ila, rinawmna hrim hrim pawh Bible-ah a kûr ngeinguai a, kha lam kha chu chipchiarin sawi ka tum lutuk lemlo a, a rawngbawlna kawngah hian chauh chang nite chu kan nei vek ngei ang, nimahse chûng hunah chuan huaisen taka kan kan thlan tur diktak kan thlan thiam a tul thin a ni.. Kan beisei van kanaan ram chu rinnain kan thlirna zawnah kan dingnghet em? Nge, kan HAWIKIR LEH THIN? inzawt leh ta ila, Pu T. Romama hla phuah chuan," Ringtu hawikirte hmuh châng ni hianin, Chu ram chu ngaih a zual leh thin e; hawikirte hmêl awm tawhlohna ram chu, Thlarau khawvel a nî, a êng reng e," a ti a. Amah Pu T. Romama ngei pawh hian hawikir thin te avang hian vanram chu a ngai vawng vawng hial zawk zu nia. Chu hmunah chuan phatsantu an awmtawh dawn tlatlo a tinni. Thuthlung hlui lam kan en chuan Israel fate Aigupta ram atangin a hruai chhuaka kawng lakah an hel tlata an borala, ramtiam kanaan thleng phalo hnung tawlh a, Pathian thu awih duhlo tam tak kan hmu a, Numbers 16:32-33-ah khan thu awihlo hremna alo langa, Kora te, Dathana leh Abirama te chhungkua chu thawklehkhatah lei chuan a kâ a ânga, a lo khichat a seol-ah chuan an liam thla ta duak a, mi 250- lai an ni a, a rapthlak hle. Number:1-chhoah khan chhiarpui(census) hmasa neih a ni a, Levia chite tello paw'n nuairuk an ni a, Pathian thu an awih leh tak loh avangin thlalerah a tiboral ta a, chhiarpui vawihnihna an neih leh chuan, chhiarpui hmasa a mi kum 20-chin chu tumah an awm tawhlo a, thlalerah khan nuai têl fe an thi tihna a ni a, a rapthlak hle,, Lota te chhungkua pawh vantirhkoh in," I nunna turin tlân chhuak rawh! I hnunglam hawi suh la,"(Gen 19:17) an ti a, a nupui chu hnun lamah a HAWI KÎR a chi khâwnah alo chang ta a nih kha. Hei tak mai hi Thuthlung Thar lamah ISUA'N," Lota nupui hre reng rawh u," (Lk 17:32) a lo ti ve leh bawk a ni.. Ka sawi tum tak phawk chhuak turin khitiang khi sawi a tula ka'n ti ta duah a nia.. Thuthlung hlui lama mi ropui tak takte, rinawm leh fel taka awm hote kha hetah Hebrai ziakah rinna kawnga mi fak hlawhte zingah an tel ta hlawm a, harsatna tam tak karah rinna in ke an pêna, " Thil tiamte chu chang lovin; nimahsela, chûng chu hla tak atanga hmuin chibai an lo bûk tawh tawh a, leiah mikhual leh khualzin mai an ni tih an inhriattir tawh bawk a,"(Heb 11:13) . He lai thu hi a ropui ka tiin ka sawi ning thei mawlhlo a ni.. A sawi zela," An chhuahna ram chu lungkham sela chu hâwnna remchâng an hmu tawh ngei tur a ni," a ti a ni. Duh nise khawvela HAWIKIR lehna chance an ngah ve khawp ang le, mahse, hla tak atangin Chibai anlo bûk tawh tlat a, an van fakawm ngai em! Hliam tinreng tuarin khandaiha sah hlumte chu anlo tuara Rome sawrkar ropui leh chak tak alo ding chhoa, khâng zawng zawng kha anlo tuar a, a hnu zel kum A.D tam tak thlengin Kristiante tih duhdahna rapthlak tuarin kan mi hmasate khan anlo tuar chhuak tawh a, hla tak atangin ramtiam an hmu fiah tlat a tinni.. Ringtu tak tak tan hian 'khawvel hi awmna tlak a nilo' a lo ti hial mai. Keini pawh a hnung kan zuina kawngah hian hnungtawlha hawikir lehna chance tha kan nei nitin zantina, Kan piang chhuak hlawl kan awm mai mai hi hremhmun fa kan ni a, Degree pêk ngailo in Hremhmun lut turin kan fit sa tlap a, tum pawh a ngailo, chutiang ang deuh chuan a hnungzuiin thui tak ke pen mah ila, thlemtu a thawk na ve leh hlauha, Pathian fa pawh ni tawh mah ila, Hawikirlehna chance hi a tam em em mai si a.. Chutiang a awmtura beih kan ni rêng a, chu tak chu a ni. Kan tum Vanram hi kan chianglo fo thin niin alang, mi fakhlawhte'n hla taka atanga chibai bûka an thlir ang kha kan hriat renga beiseina nen ka thlir tlat a ngai a ni.. "Leia thil awmahte in rilru nghat lovin," a tih ang khan,, Heng thu hi hla phuah thiam Pu F.C Thanzâwna khan," Dam lai khawvêlah hian lungawina kim rêng ka hm lo va," tia a bul rawn tanin "Krista hmangaihtuten lungawina leh muanna chu an chang, Rinnain an kal zêl, ramte an la KÎR AN RÊL LO; Kei pawh rinna dinga râl do thei turin, Thlarauvin min hruai zel ang che," tiin alo au chhuahpui ve a ni. KÎR an tumlo a thihchilh hmiah ngam zawk a, chu tak chu a van ropui leh zel em! Kîr hmang, phatsan leh thin kan ni em? A tawp khar dawn ila, hla siamtu vêkin," Min ngai lovin an lêng ramthianghlimah, KÎR AN RÊL LO an kal zel e, Lei hi hnuchhawn ram a lo ni," a ti a, khing kan sawi takte nen khian a inmil fu mai, khâng kan mihuai kalta te pawh khan, khawvel hrehawm tak an kalsan ta kha an inchhirlo viau ang, Lei nun rêng an ngai tawhlo Beramno hmaah chanvo ropui tak nen tual an lêng tawh a, natna leh hrehawmna leh sual avanga rumna rêng a awm tawh lo a ni.. Thihna te ngei pawh chu a thi ve tawh dawn si a. A va nuam dawn em!


Monday, 1 September 2014

TAWPNA


Hringnunah hian engnge pawimawh ber ang? He zawhna hi ka inzawt fo thin.. Kan ran vulhte emaw chu an thi a, kan ui em em a, an tâwp tawp mai a.... Thlarau an neilo laite hi kan zavaia chungah hian thleng ta se ka ti fo thin... A chang chuan rannung mai mai hi ni ila ka ti foa, a chhan chu an nun hman hi ka ngaituah a, sakeite pawh an sual hle maia, mihringte tan ngeiawm an tling thin chutiangin a dang te pawh.. Mahse, thlarau tho leh tur an neilo a, an nun kha midang hliam nan hmang char char mahse atâwpah an thi mai a an reh vang vang mai a ni... Ka'n tiduaha, mihringte nen kan inanlohna sawi ka tum vang a ni...mihringte chuan thlarau thi thei tawh ngailo tur kan nei tlat si a.. kan nun hman dan a zirin thlarau thiamloh changa awmtur leh chatuana hremna tuartur kan awm si a, a lungchhiatthlak rum rum zawk a ni... VANRAM ah kan kimlo tur tak hi a pawi tih piahlam a ni..

THAWHLEHNA NI ROPUI CHU


He Isua thawhlehna hi eng ang taka Kristiante tana pawimawh nge ni ang? A hmasain Thuthlung hlui atang hian a fiah hle a. Mitthite thlarau kalna chu Judate ngaihdanah chuan Lei hnuai a ni. Isua ngei pawh a thih veleh a thlarau lei hnuaiah a chhuk thu kan hmu, kan la sawi zel ang.

KHAWNGAIHNA HUN

Hell testimony, Mi hausa-pa ngei kha..

Kan hmelmapa DIABOLA hi chu ngeiawm ve tak a ni. Min duhsak awm hian a lang a mim duhsak lo hle si. Hmasang atang tawhin Bible awilo turte misual te tana hremna awilo turte in diabola'n hna a thawk a, hremna chu chatuan a tan pawh nilo(universalism) thurinte a vawrh chhuak thin. Hremhmuna mi zawng zawng hruai hi a tum a ni. Hremhmun hi nghaisakna meikhu chatuana mit lo tur(thup 14:11) ah a chiang teh reng nen. Tunlai thiamna hmanga bible zir (higher critics) ho lah in an awi lo tual tual a. Mahse, Pathian Hmangaihna leh zahngaihna chu a mite hnenah a in lar tlat -Joh Bunyan-a te, Geore Lennox-a te,Mary K. Baxter-i te,Bill Wise-a te, choo Thomas-i te, Angelica Zambrano-i te,Colombian thalai 7 te, Lalnunsangi(sangte-i) te,B.Lalrinkima. A dang tam tak an awm ka ziak lang senglo a ni. Heng ho hian an sawi hi BiBLE kalh a awmlo hle.an hmuh hi a inang hlawm hle a kal hrang deuh an awmlo.

TLAWMNA ROPUI CHU


Khawvel chhandamtu hi a van tlawm ngai em!! Krawsa kan tan a tuarna /tlawmna ngawt hi a la kim thei tlat lo.. Ka ngaihtuah ve mai mai a. Thlahtu bul lam kan en a ngai ang.. Descendant & Sex hi a kawizawnga lak chuan nuizathlak tak tak a tam mai... Kan nuih a za mai thin pawha entir a nei tlat tlawmna nun hi a entir tlat a ni. Tlem han tarlang ila.

THLIRNA ÊNG



Bawhchhiatna avangin khawvela lo piang chhuakte chuan kha ânchhia kha kan la phur tel zel a. Kan tum dan leh ruahman dan te pawh a tluantling theilo a, Mihring remruatna chuan Sa remruatna pawh a tluklo a tinni. Thuhriltu ang deuhin 'khuarel thuhmun' kan chunga lo thleng thin te hian min delh rit hle thin a ni. A then te chu an hlim em em laiin thenkhat te chu lungngaihna ten a tlâkbuak a, Thuhriltu 9:11- chho te hi a van dik em! Intlansiaknaah mi chak an hlawhtling biklo a, Indona hmunah mihuaite lah chu an hlawhtling reng lo.

PA HMANGAIHNA CHU ENG NGE?


A sawi nuam lai leh pawm nuam lai ber mai hi heti zawng hian sawi ka duh a ni. Hla siamtu chuan," Pathian hmangaihna ropuizia thu leh hlain a hril sênglo," a ti a. A dik khawp mai mai a hmangaihna ropui chu i tan leh ka tan hian a hlu em a tinni.. Mahse,, a hmangaihna hian tawpni ala nei dawn..

MI ROPUI VE TAK TAK TE

Gospel truth.. &.. Funny

1. Paula aia hria awm lo: Mizoram buai lai khan grouping Centre-ah Kohhran Upa pakhat hian thu a sawi dawn a, Pathianni chhun a ni a, khua lah chu a lum hle mai a, chairman-in thusawitu chu a sawm ta a. Rom 12 pumpui a chhiar a, 'Paula aia hria tumah kan awmlo. Pathianin a thu malsawm rawh se,' a ti ta mai a, an bang ta der a. a sawi hlang tha khawp mai.


A ROPUINA A LANG ZEL

Archaelogy( Sulhnu hlui zirna) atang hian Pathian thu Bible hi a chhandamna ngawr ngawr piahah a ngaihnawmin a ropui ka ti thin.. Khawvela hmun hlui ber ti ila kan sawi sual lovang. Mesopotamia(tuna Irag) khu a ni a, BC. 3500-2000 vel bawr kha, an vanglai hun mesopotamian civilisation hun kha a ni an ti a,, India ram pawh hi hlui ve tak mesopotamia nena inlaichinna nei a nia, BC. 3000-2500 hun hi India ramah chuan hun muanawm lai ber,' Indus valley civilisation or Harappan culture,' an ti a, Archeologist-te thil hmuhchhuah atanga an chhût a ni..

KHAWIAH NGE I AWM TÂK??


He zawhna mak leh danglam tak mai hi zawhna awm tawhah chuan zawhna upa tak te pawh ti ila kan sawisual âwm lo ve.. Sual avangin khawvel chu buaina leh hrehawmna ten a tuam a, Evi leh Adama bawhchhiatna avangin ânchhia chu kan chungah a lo tla ta a ni. He zawhna inzawh ngaita hi lehlamah chuan a lungchhiat thlakin tuar a har mah zawk awm e. Pathianin he zawhna Adama hnenah, 'KHAWIAH NGE I AWM?' (Gen 3:9) tih zawhna zawh a lo ngaih tak avang chuan engkim hi a lo buai zo ta a ni.

TROJAN HORSE (Religious pluralism)


Hmasang Greek mythology- an thawnthu chhuinaah chuan he thil hi sawi hmaih chi a ni ngailo a, trojan hi Greek tawng a ni a,'pawn lam him pial si, chhung lam him silo,' ti ta ila a fiah awm e..

TROY tih film kha kan en vek tawh anga, a changtu pa kha, kan ngaihsan em em American Actor, Hollywood star Brad pitt-a a nih nghe nghe kha, Rome sipaiah tangin an hmelma Greece(Greek) an va bei a nih kha, Greek khu khawvela Philosophy asang ber an ni ve hrim hrim a.. Vawikhat chu Rome ho khan ruahmanna felfai tak an siam ta a. TROJAN HORSE an tia, Milim (Statue) a ni ber ang chu Sakawr lim lianpui mai, mi naran IN tial vel zet kha an siam a, a mawi dang dai hle mai a, a rinawmin pawn lam atanga en mai khan chuan ropui tak tur a ni. Sakhaw mumal neilo tana biak tham lawih a ropui a nih chu.. A chhungah khan Rome sipai tam tawk raldo tur an inkhung nghek mai kha a nia, kha film-ah pawh khan Brad Pitt-a pawh a tel ve nghe nghe kha..

Kulh Rinawm


KULH RINAWM

Isua Krista hi kan tan chuan kulh rinawm tak a ni a, kan inhumhimna kulhbîng sâng a ni. Isua chanchinah pawh a thupui khi a inhmeh tho a, chutìhlaiin He mihring nun hi rilruah chuan a awm a, Indo reng nun hi theihtawpa kan vên a ngaia, kan do let a tul a ni.

FELNA DAN



Khawvela mihring lo piang chhuakte hi kan inanglo hle a, mifel tak tak an awm laiin misual tak, tha duh hauh lote nen kan leng za a, mifel kan tih thinte pawh hi Pathian hmaah hian kan tling zo lo tih a chiang hle in ka hria..