Monday, 1 September 2014

Kulh Rinawm


KULH RINAWM

Isua Krista hi kan tan chuan kulh rinawm tak a ni a, kan inhumhimna kulhbîng sâng a ni. Isua chanchinah pawh a thupui khi a inhmeh tho a, chutìhlaiin He mihring nun hi rilruah chuan a awm a, Indo reng nun hi theihtawpa kan vên a ngaia, kan do let a tul a ni.


John Bunyan-a tawngkam takin 'Mansoul' khawpuiah han keuh tlu dawn ta ila. Kulh hi Thuthlung hlui lamah kan hmu hnem khawp mai a, khawpui an din reng rengin kulh bang chhah tak maia hung chhuah vek a ni thin a, a him nge nge bawk a, Greece(Greek) film te kan en thin a, kan hrechiang hle awm e, heng film-te hi khawvela philosiphy ropui ber Greek philophy-in a hunlai ang takin a rawn buatsaih thin a, a hmuhnawm hle thin bawk. Hetiang kulh ropui tak mai hi, hmelma tana tihchim hleih theihloh a ni thin a, Josua hun lai khan Jeriko kulh tihchimte pawh a awm a, Pathian mite beih a nibawka berampa kî an hama a chim rup mai kha a nia, Pathian hnathawh a ni a, har heklo le, kha kulh pawh kha Archeologist-te chhuinaah chuan retaining wall pawh 4-5 metre- vela chhah, a chhungah 2 metre- a chhaha siam a ni a, a kulh pawh 8 metre- vela hung chhuah a ni e an ti.

Ka sawi chhan chu kulh hi tihchhiat mailoh tura duan a ni a, kulh sawi takah chuan Samsona khan Kulh kawngka kha a ban chawpin a kalhna te nen lam khan tlângah a pu chho luah luah mai kha a nia, Pathian thlarau hnathawhna atang chuan theihloh a awm lemlo bawka, Tichuan, hmun dang dangah pawh kulh bîng sang ropui tak tak a awm a, Solomona kulh ropui tak tak te pawh kan hmu a ni.. Thuthlung Thar hunah Rome khawpui kulh ropui tak tak te pawh a lo awm zel a, Italy rama mi Nero-a hun laia infiamna tual zawl kulh ropui Colosseum-te pawh tun thlenga hmuh theih ala ni.

Kulh chu rinawm taka duan a ni rêng a, a thenah chuan an thuah nghe nghe a, chu mai nilovin a vêngtu sipai sing têl an awm bawka, Hmelma te'n an beih thut pawhin namenlo a chhung lam atanga lo sutu an awm a, khwpui chu chhun zan zawmin an vêng reng a, hmelma sipai ten tum khat chauh an bei lo a, vawi tam tak an bei thin. Chutiah chiah chu he Mihring hi chhun zan zawma vên a ngai a, kan vên hneh thinloh avangin sual khur thûkah kan pil leh nge nge thin a nih hi.

Indona hmun na na chu Diabola leh a tirhkohte'n tihchhiat tum reng rengin min bei a, min hmangaihlohzia te, a phuarna phelh tuma min beih a tumna te, kawng dik niawm tak a tawp boralralna te, nawmchenna chi hrang hrang te, kan mithmuh leh beng hriatahte hna a thawhna hi chhût ngun a van tul em! Vawikhat piang theuh theuh, Isua Thisena kan tana far theuh teuh kan tawpna a inanglo rum ang tih a hlauhawm khawp mai.

An sawi fo thin a, kawngpui pawh black top a nih hma chuan accident an awm mang ngailo a, nuam tak leh zau takah siam a nih takah chuan fimkhur lohna a rawn hringa, kawng thlangah kan tlan liam ta vuai a, Isua neiloa boral ta tam turzia te pawh chhût fo a tul a ni.. A tha lama beihna a awm bwk a, Isua ngei pawh thlalerah ni sawmli leh zan sawmli thlemna a tawh khan, Diabola'n tlâng sâng takah khawvel ram zawng zawng lan theihna hmunah khawvel ropuina a hmuhtir a," Bawkkhumin chibai mi bûk la, hêng zawng zawng hi ka pe vek ang che," a ti a (Mt 4:9). Khang thu te kha a chhe lam a ni hauhlo, Isua kha Diabola thuhnuaiah kûn a tumlo hrim hrim a, hetiang a tha zawnga thlemna hi hualthlalla tak chu a ni, kan thian kawmngaih tak leh chhuangkua atang te pawhin a ni ang. Chu chu hneh zel a ngai tho si a.. Tun generation-ah ngei pawh 'mit chu a thil hmuhah a tlai lo va, Beng pawhin a thil hriat a kham hek lo' (Thuh 1:8) a tih te hi a van dik em! A zel nun a ni tlat a, Social media hian a dik zia a rawn nemnghet chiang khawp mai.

Hringnun hi Jordan lui nen tehkhin a nia, kan hla thu atang pawhin a lang a, lui khawkrawk a ni an ti a. Chutiang bawkin a kawng hi a rualrem hlawllo a, Sual sipaite'n he nun chhungril panna lai anlo dap char chara an rawh luhchilh tawh chuan che thei kan awm tawh thinlo. Lawng nena tekhin a ni fo bawk a, Lawng puarzar chi phei kha chu han ngaihtuah reng reng pawhin thli khan a duhna hmun hmunah a hruai kawi vel tih a chiang reng a, a khalhtu in a control hlei theilo a ni. Chutiang chu Hringnun kal phung a ni a, H.L Gilmour-a hla phuah chuan, "Damlai tuipuiah ka thlarau a vakvai, Sual phur leh hrehawm takin, Min pan rawh, tia kohna aw nêm hriain, Lawng chawlhna hmun chu ka thleng ta," a ti a. He hla hi ka duh em em thin, Lawng chawlhnaah chuan ka thlarau a chawl ta, Thilpuh hrângin tuipui fawn vêl mahse, Isuaah ka him. ISUA kan nei bawka hmelma sipaite chu kan do lêt dawn lawm ni? He KULH hi Isua chakna ringin i veng tlat ang.

He Indona nun hi Lalpan min hriatpui tlat a, engtikniah emaw chu Diabola leh a tirhkohte hi an lan tlâwm ve dawn a, an hnathawh man an la tuar ve dawn a ni.. Chu hun chu a hla tawhin a rinawmloh, buaina Jordan lui kama lêng kan nih miau avangin Keimahni(chhung ril) theuha KULH hi RINAWM taka kan ven a pawi mawh a, Hmelma sipaite hnehloh khawpin kan bei tur a ni. Chutah ISUA kan tan a awm si a.

No comments:

Post a Comment